پتوی سرامیکی چیست؟
پتوی سرامیکی یک محصول نسوز، انعطاف‌پذیر و عایق است که از الیاف سرامیک فلّه ساخته می‌شود. . پتوی نسوز سرامیکی پس از تولید درجریان بسیاری از عملیات مداومی بدون استفاده ازچسب و یا هرگونه نگهدارنده‌ی دیگر ساخته می‌شود. استحکام و دوام این پتوها ازطریق ایجاد اتصالات مکانیکی داخلی (سوزنکاری) ایجاد می‌شود. چناچه اگر بخواهیم این محصول را کاملا متناسب با اندازه مورد نیاز خود تهیه کنیم، می‌توانیم آنرا با یک ابزار تیز مانند چاقو برش دهیم.
عایق‌های سرامیکی یا نسوزبه دلیل مقاومت حرارتی بالا و دانسیته کم کاربردهای متنوعی در صنعت دارند. این عایق ها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی مثل پتو، لحاف، طناب، فیلتر، پوشش و … یافت می‌شوند.
پتوی سرامیکی
مشخصات پتوی نسوز یا سرامیکی
پتوی سرامیکی بیشتر اوقات از الیاف سفید رنگ شیشه ای یا آمورف به قطر ۳-۲ میکرومتر ساخته می‌شود.
بیشتر این پتوها برای استفاده در دمایی مابین ۱۶۰۰-۱۲۰۰ درجه سانتیگراد طراحی شده‌اند.
پتوی نسوز در مقابل مواد شیمیایی مثل اسید، باز، محیط حاوی آب و روغن مقاوم است و خواص آن تحت این شرایط تغییر نمی‌‌کند.
در ساخت پتوی نسوز از موادی مثل آزبست، چسب یا بایندر استفاده نمی‌شود. به همین دلیل تولید آن به محیط زیست آسیب نمی‌زند.
فرآیند تولید پتو سرامیکی
مواد تشکیل دهنده پتو سرامیکی، ترکیبی از کالوئن، آلومینا و سیلیس است. این مواد ابتدا در حالت پودر با هم ترکیب می‌شوند و پس از تعیین نسبت و وزن مواد تشکیل‌دهنده وارد کوره می‌شوند. در کوره ذوب شده و با تکنولوژی هوای فشرده تبدیل به قطرات ریز می‌شوند. سپس با چرخش در سانتریفیوژ تحت نیروی گریز از مرکز، تبدیل به الیاف می‌شوند. اندازه الیاف به دست آمده از مذاب بین ۱۰۰-۳۰۰ میلی‌متر و قطر ۳-۵ آن میکرون است. این الیاف با یک روش فیزیکی خاص به نام سوزن‌زنی به صورت لایه‌لایه به یکدیگر بافته می‌شوند.
سوزن‌زنی یک روش بافت منسوج به‌صورت مستقیم از الیاف است که با حرکت سوزن به روش مکانیکی، الیاف مانند تار عنکبوت درکنار هم قرار می‌گیرند. همین روش بافندگی در پتو سرامیکی منجر به ویژگی استحکام و جذب گرمایی پایین و انطعاف‌پذیری بالا این ماده پر‌کاربرد شده است.
یک روش دیگر نیز برای تولید پتو سرامیکی وجود دارد که بیشتر برای تولید پتوی پلی کریستال استفاده می‌شود. در این روش، برای ترکیب مواد اولیه محصول، از روش‌های شیمیایی استفاده می‌شود. این پتوها مقاومت حرارتی بالاتری نسبت به گرما دارند و برای شرایط گرمایی بالاتر مانند صنایع نفت‌و‌گاز و هوا‌و‌فضا مورد استفاده قرار می‌گیرند و هزینه‌ی تولید بالاتری نسبت به پتو های دیگر دارند. کاربردهای این نوع الیاف، در مکان های ویژه و منحصر به فرد است.
انواع پتوی سرامیکی
پتوهای سرامیکی بیشتر اوقات بر اساس خصوصیاتی که دارند، تقسیم‌بندی می‌شوند. براساس میزان تحمل حرارت در انواع ۱۲۶۰ و ۱۴۵۰ درجه‌ی سانتیگراد و براساس چگالی و تراکم در انواع ۴۶، ۹۶ و ۱۲۸ تولید شده و عرضه می‌شوند. دسته‌بندی دیگری نیز براساس ضخامت وجود دارد که به ۱ و ۲ اینچی تقسیم می‌شود.
از لحاظ ساختار نیز میتوان پتو سرامیکی را به سه دسته پشم سیلیکات قلیایی غیرآلی، پشم آلومینیوم سیلیکات و پشم پلی کریستال جدا کرد.
معایب پتوی سرامیکی
در مورد معایب کوچک پتو سرامیکی میتوان به مقاومت نه چندان بالا نسبت به محیط‌های به شدت اسیدی یا بازی و هزینه بسیار بالای آن اشاره کرد.
پتوی سرامیکی
کاربرد پتوی سرامیکی
مصارف ساختمانی
به دلیل عملکرد عالی پتوی سرامیکی به عنوان عایق صوتی، به عنوان عایق و نویزگیر و یک عایق حرارتی مناسب در بدنه‌ی ساختمان‌ها، کارگاه‍‌ها، کارخانه‌ها و مراکزی که سر و صدای بالایی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما به دلیل جذب و حفظ رطوبت توسط الیاف سرامیکی، معمولا در دیوار‌های خارجی ساختمان‌ها نصب نمی‌گردد تا باعث ورود رطوبت فضای بیرونی به داخل ساختمان نشود.
سایر مصارف
از پتوی سرامیکی استفاده های دیگری نیز میتوان کرد؛ از این موارد میتوان به عایق بندی لوله‌های اگزوز وسایل نقلیه، عایق بندی وسایل حمل و نقل، لنت ترمز، عایق بندی صوتی در توربین‌ها و عایق بندی لوله‌های حامل مواد با دمای بالا، عایق کوره‌های اصلاحی، مهر و موم کردن لوله، واشر و اتصالات به‌خصوص در صنایع نفت و گاز، افزایش مقاومت ساختمان‌ها و بناها با به‌کار بردن این الیاف و ایجاد بخش‌های عایق در صنعت ساختمان و استفاده به عنوان پارچه نسوز در لباس‌های ایمنی و ضد آتش اشاره کرد.
جمع‌بندی
امروزه با پیشرفت علم میتوان از آسیب های جبران ناپذیر به محیط زیست و حدر رفت انرژی جلوگیری کرد. یکی از این موارد استفاده از سوخت های فسیلی است. یکی از این محل ها که مصرف انرژی بالایی دارد کوره های صنعتی است.این کوره ها انرژی بسیاری استفاده می کنند.
بهترین راه برای جلوگیری از حد رفت انرژی استفاده از عایق بندی با پتوی سرامیکی است.